Wat maakt het toch zo moeilijk om je eigen ruimte in te kunnen nemen?
Alles heeft te maken met hechting. Hechting en/of vroeg kinderlijk trauma is niet te zien, slechts gedragssymptomen zijn waarneembaar. Van nature zou veilige hechting plaats moeten vinden vanaf de tijd dat jij groeit in de buik van je moeder en direct na de geboorte. Helaas is dat niet voor iedereen vanzelfsprekend.
Regelmatig hoor ik van een cliënt dat het zo moeilijk is om eigen ruimte te kunnen innemen. Onlangs vertelde een vrouw dat ze zo’n moeite heeft met haar eigen ding in huis te kunnen doen doordat haar man thuis moet werken en er geen andere mogelijkheid is dan dit in de woonkamer te doen.
Wat is er nodig om veilig te kunnen hechten? Voor mij zijn dat de 4 V’s:
Veiligheid> onvoorwaardelijk bij je opvoeders terecht kunnen zonder afhankelijk te zijn van wat je presteert; Voeding> letterlijk voeding zoals (moeder)melk, maar ook psychische voeding, gezien worden (letterlijk oogcontact maken) wat de behoeftes zijn zoals het huiltje van je kind onderkennen, troostende woorden, knuffelen, tijd nemen als ouder en tijd geven aan je kind om het op zijn eigen manier en tijd te doen, lekker ‘tutten’, alsook kleding om warm aangekleed te kunnen worden;
Verbinding> allereerst als ouder onderkennen van eigen fysieke reacties (denk daarbij aan ‘eerst je eigen zuurstofmasker opzetten’ als je met je kind in een vliegtuig zit), eventueel een diepe teug adem nemen en als je voldoende rust voelt dan kan je er met je volle aandacht zijn voor je kind. Jouw lichaamstaal is hierin leidend, jouw kind ‘leest’ jouw gezichtsuitdrukking, je ogen, je lijf. Ze zijn nog zo puur, zo sensitief, ze pikken veel meer op dan jij kan vermoeden. Dit lijkt heel veel, het is in werkelijkheid slechts secondewerk;
Valideren> doordat jij in jouw eigen kracht staat ervaart jouw kind dat het zich mag overgeven, dat het goed is zoals het is, met alle emoties die langs komen. Dit is een wederkerigheid, jij als ouder straalt vertrouwen uit ‘ik ben er voor jou’ en je kind kan daardoor vertrouwen op zijn aangeboren wijsheid om alles er te laten zijn, op zijn eigen manier en in zijn eigen tempo.
Wat je bij hechtingsproblematiek of vroeg kinderlijk trauma ziet is een actieve amygdala (alarmbellen in de hersenen) waardoor een kind te pas en te onpas in de fight-flight-freeze (reptielenbrein) reactie schiet en je omgeving zegt, doe eens even normaal (hogere hersendelen worden aangesproken). Alleen voor het kind is in het reptielenbrein schieten, zijn ‘normaal’. Het kind weet niet anders dan constant ‘aan’ staan, wat eigenlijk is in constante stressstand staan.
Dan terugkomend op de vrouw die zo’n moeite heeft met haar eigen ding te kunnen doen: ze is onveilig gehecht waardoor ze niet heeft leren vertrouwen op haar eigen aangeboren wijsheid. Ze staat dus constant ‘aan’, wat dus eigenlijk een kindreactie is en ze reageert met een fight-flight-freeze reactie, ook al is ze nu een volwassen vrouw. En wat haar lijf nodig heeft is rust, vertrouwen en veiligheid voelen, waardoor ze kan ontspannen en het niet uit zou maken of haar man nu thuis werkt of niet. Het thuiswerken van haar man is slechts de trigger.
Hechtingsproblematiek wordt veelal nog niet onderkent, daar de symptomen veelal gelijken op die van AD(H)D of ASS, welke inmiddels wel als ‘aandoeningen’ gewoon zijn in onze maatschappij. Een kind, zelfs een volwassene, laat gedrag zien wat niet acceptabel/frustrerend is en waar het veelal niets aan kan doen. Ombuigen is mogelijk indien er naar het hele gezin gekeken wordt. Dan kan er een fundamentele ombuiging plaats hebben. Bij de ouder(s) bekijken we per situatie wat er nodig is, denkt bijv. aan een opvoedopstelling of een Het EMDR sessie. Bij het kind kan middels (subtiele) beweging, reflexintegratie, diepe ademhaling en aanraking, opgedane en vastgezette blokkades en angsten aan gaan kijken. Vanuit het onbewuste naar het bewustzijn brengen. Zo kan er weer vertrouwen groeien op de vier V’s zoals hierboven beschreven. Vandaar uit komt het gehele gezin tot rust.
